| معرفی گونه‌های مرتعی سازگار در کنترل فرسایش سازندهای مارنی منطقه خور و بیابانک |
| کد مقاله : 1012-SCWMWR (R1) |
| نویسندگان |
|
فرزاد پارسادوست *1، حمید رضا پیروان2، زهرا جابر الانصار3 1استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری ، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، اصفهان،ایران 2دانشیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری ،پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری ، تهران، ایران 3محقق بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، اصفهان، ایران |
| چکیده مقاله |
| مارن‌ها به‌عنوان حساس‌ترین سازندها به فرسایش نقش عمده‌ای در تولید رسوب در حوزه‌های آبخیز کشور را دارند. بررسی پوشش گیاهی برخی از مناطق مارنی که سبب پایداری خاک و کنترل رسوب زایی مارنی شده‌اند حاکی از آن است که در برخی از رخنمون‌های مارنی گونه‌های مرتعی خاصی به‌طور چشمگیری رشد و نمو یافته و باعث تثبیت و پایداری این سازندها گردیده و درنهایت فرسایش و رسوب در این مناطق تا حدی کنترل‌شده است. این پژوهش باهدف بررسی خصوصیات پوشش گیاهی استقراریافته بر روی مارن‌های منطقه خور و بیابانک در سه نوع فرسایش سطحی، شیاری و آبراهه‌ای انجام گرفت. در این پژوهش در سه نوع فرسایش سطحی، شیاری و آبراهه‌ای، از عمق20 سانتی‌متری خاک نمونه‌برداری و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن‌ها اندازه‌گیری شد. میزان فرسایش متوسط نیز با روش BLM برآورد گردید. نمونه‌برداری پوشش گیاهی به روش تصادفی-سیستماتیک انجام و خصوصیات درصد پوشش و تراکم گونه‌های گیاهی اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که مناطق مارنی دارای پوشش گیاهی وضعیت بهتری ازنظر فرسایش‌پذیری نسبت به مناطق فاقد پوشش گیاهی دارا بودند. بر اساس نتایج حاصل از همبستگی بین ویژگی‌های خاک و پوشش گیاهی، عامل تاج پوشش گیاهی با درصد شن به میزان 79 درصد همبستگی مثبت و معنی‌دار و با میزان درصد سدیم تبادلی همبستگی منفی و معنی‌دار (87 درصد) نشان داد. ازنظر نوع گونه گیاهی غالب، گونه Artemisia sieberi در هر سه نوع فرسایش سطحی، شیاری و آبراهه‌ای به‌عنوان سازگارترین گونه برای حفاظت خاک در فلات‌های مارنی منطقه منتخب مارنی خور و بیابانک شناسایی شد. نتایج این پژوهش در راستای استقرار گونه‌های مناسب در آبرفت‌های مارنی با شرایط اقلیمی مشابه می‌تواند به‌عنوان دستاوردی نوین برای جلوگیری از فرسایش خاک مدنظر قرار گیرد. |
| کلیدواژه ها |
| مارن، فرسایش خاک، خور و بیابانک، گیاهان مرتعی، روش BLM |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |
