احصاء ظرفیت‌های قانونی مدیریت سیلاب در حوزه‌های آبخیز شهری با تاکید بر برنامه‌های توسعه کشور
کد مقاله : 1021-SCWMWR (R1)
نویسندگان
رحیم کاظمی *1، جهانگیر پرهمت2
1عضو هیات علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
22استاد پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران
چکیده مقاله
نیازها و ضرورتهای کشور و نیز پیچیدگی‌های روزافزون موضوع مدیریت سیلاب در حوزه‌های آبخیز شهری، اقتضاء می‌کند، قانونگذاری و تدوین دستورالعمل فنی مدیریت این پدیده، با مطالعه کافی و شناخت عوامل زیربنایی و تعیین کننده آن صورت پذیرد. در این میان شناخت و احصاء بستر‌های قانونی پیرامون این موضوع، از اهمیت به سزایی برخوردار است. در تحقیق ضمن تبیین جایگاه طبیعی کشور در برابر این پدیده، 38 سند که به طور مستقیم و یا غیر‌مستقیم به موضوع مدیریت سیلاب در حوزه‌های آبخیز شهری مرتبط می‌باشند. شامل اصولی از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به عنوان عالی‌ترین سند حقوقی کشور، برنامه های توسعه پنج ساله و اسناد راهبردی و قوانین و بخشنامه ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که قوانین مذکور، برخی از منظر ارتباط موضوعی و مستقیم پدیده سیل، و برخی نیز به طور غیر مستقیم، به موضوع مدیریت این پدیده پرداخته‌اند و برخی نیز به مدیریت کاهش آسیب‌پذیری ناشی از سیل، پیش و پس از وقوع اشاره دارند. بررسی‌ها حاکی از آن است که در حال حاضر، علی‌رغم وجود قوانین و اسناد متعدد که وجوه مختلف این پدیده را پوشش می‌دهد، یک قانون جامع و مستحکم مصوب مجلس شورای اسلامی، خاص سیلاب شهری و مسائل مربوط به آنها وجود ندارد. مهمترین خلاء های قانونی احصاء شده عبارتند از: عدم جامعیت و استحکام قوانین موجود، در حوزه مرتبط با سیلاب های شهری، عدم تصریح قانون در خصوص متولی خاص و مشخص تعیین شده، عدم وجود قانون متناسب با شرایط انواع سیل های شهری، عملیاتی نشدن موضوع بیمه سیل و ضعف قوانین برنامه توسعه پنجساله در پیش بینی سازو کار مدیریت سیلاب های شهری.
کلیدواژه ها
برنامه توسعه، آبخیز شهری، سیل، بستر قانونی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی