| مدیریت جامع خاک دیم‌زارهای کشور |
| کد مقاله : 1027-SCWMWR (R1) |
| نویسندگان |
|
محمود عربخدری *1، یحیی پرویزی1، رضا بیات1، کورش کمالی2، صمد شادفر1، حمید رضا پیروان1، داود نیک‌کامی1 1پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری 2مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گیلان |
| چکیده مقاله |
| با آن‌که مساحت دیم‌زارها در ایران بیش از اراضی آبی است، سهم آن‌ها در تولید کشاورزی بسیار کمتر است. از سوی دیگر بخش قابل توجهی از این اراضی در معرض فرسایش شدید و کاهش باروری قرار دارند. به‌رغم بارندگی متوسط سالانه نسبتا کم، به‌دلیل احتمال وقوع رگبارهای شدید، مشکل فرسایش به‌ویژه در اراضی با شیب تند خیلی حاد است. لذا هر گونه برنامه‌ریزی در خصوص مدیریت اراضی دیم بدون توجه به جنبه‌های حفاظت خاک موفق نخواهد بود. با توجه به این موضوع و متعاقب درخواست دفتر امور خاک معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، با نگاه به تجارب پژوهشی و اجرایی موفق، گزارش مدیریت جامع دیم‌زارهای کشور در قالب دو برنامه شناخت و حفاظت ارائه شده است. برنامه شناخت خاک اراضی دیم کشور مشتمل بر دو زیربرنامه اطلس‌ها و نقشه‌های مورد نیاز و توسعه ابزارهای مدیریتی و حاکمیتی است که در قالب آن علاوه بر نقشه‌های مورد نیاز، بانک اطلاعات مکانی دیم‌زارها، مدل‌های برآورد فرسایش و ضوابط و استانداردهای حفاظت آب و خاک مورد نیاز در بازه زمانی از دو تا 10 سال تهیه می‌شود. در برنامه حفاظت خاک سه زیربرنامه مجزا برای اراضی دیم با شیب‌های کمتر از 5 درصد، 12-5 درصد و بیش از 12 درصد پیش‌بینی برای هر یک از این سه دسته، مصادیق اقدامات قابل اجرا مشخص شده است. برای آن‌که این فنون، در اقصی نقاط کشور متداول شود ترویج و آموزش روستائیان ضرورت دارد. به‌این‌منظور در هر زیربرنامه، مساحت اراضی مورد نظر برای ترویج فنون حفاظتی در مدت زمان 10 سال مشخص شده است. |
| کلیدواژه ها |
| تولید کشاورزی، حفاظت آب، حفاظت خاک، دیم، شناخت. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |
