| ساماندهی خشکه‌رود رهیافتی نوین از روش‌های آبخیزداری |
| کد مقاله : 1028-SCWMWR (R1) |
| نویسندگان |
|
محمدرضا غریب رضا *1، سیداحمد حسینی2، علی اکبر داودی راد3، روح انگیز اختری4 1رئیس گروه تحقیقات مهندسی رودخانه و سواحل، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری 2استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری 3معاون پژوهشی مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی 4استادیار گروه تحقیقات مهندسی رودخانه و سواحل، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری |
| چکیده مقاله |
| هم اکنون ساماندهی خشکه‌رودها به عنوان رهیافتی کارآمد و سازگار با محیط زیست و بهره برداران برای فائق آمدن بر مخاطرات محیطی و حل مسائل بخش کشاورزی مورد توجه محققین و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور قرار گرفته است. این مقاله حاصل یک پژوهش سفارشی برای اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی با هدف دستیابی به الگوی ساماندهی خشکه‌رودهای حوزه آبخیز جلایر شهرستان تفرش انجام شده است. خشکه‌رود آلا به‌عنوان خشکه‌رود منتخب به‌طول 5380 متر از محل اتصال به خشکه به آبراهه اصلی تا بند خاکی بالادست روستای آلا مطالعه شد. این خشکه‌رود با شیب متوسط 7/8 درصد در حوضه‌ای کوهستانی متشکل از واحدهای سنگی ولکانیکی محصور شده است. خشکه‌رود آلا دارای رژیم سیلابی است و از مسائل و مشکلاتی چون فرسایش شدید کرانه‌ای، جریان خرده سنگی، زمین لغزش و سنگ لغزه، تخریب ابنیه و اراضی کشاورزی-باغی و سکونتگاهی روستائی رنج می‌برد. طرح الگویی ساماندهی خشکه رود آلا حاصل عملیات میدانی و اکتشافی (ژئوالکتریک و ژئوتکنیک) و به کارگیری معیارهای زمین شناسی، خاکشناسی، اقلیمی، هیدرولوژیکی و رژیم سیلاب حاکم بر منطقه، شامل مکانیابی دو محل برای عملیات مکانیکی، شناسایی عمق آبرفت، جریان زیرقشری موجود، عمق سازند بستر، مکانیابی و ارائه راه حل برای کنترل فرسایش کرانه‌ای در چهار بازه مشخص و عملیات بیولوژیکی مثمر برای اجرا در 18 هکتار از اراضی قابل توسعه و یک برنامه کسب و کار از طریق راه اندازی تعاونی روستایی است. |
| کلیدواژه ها |
| ساماندهی خشکه‌رود، روش‌های آبخیزداری، کنترل سیل، تثبیت کرانه‌ها، درختان مثمر، روستای آلا. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |
