| شناسایی مناطق نیازمند اقدامات احیایی در حوزه آبخیز برکت |
| کد مقاله : 1030-SCWMWR (R1) |
| نویسندگان |
|
رضا بیات *1، جهانگیر پرهمت2، باقر قرمز چشمه3 1پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری 2پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران 3سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران، |
| چکیده مقاله |
| خاک زیستگاه گیاهان و جانواران و بستر اصلی تولید غذا برای انسان است و نقش مهمی در ارائه خدمات زیستی در چرخه‌ها مختلف طبیعت دارد. پدیده فرسایش خاک سبب هدررفت عناصر غذایی خاک، تولید رسوب، کاهش توان تولید خاک، پرشدن مخازن سدها و بندها و آلودگی آب رودخانه‌های مناطق پایین دست می‌شود. برای کاهش اثرات مذکور، نیاز به شناخت مکان‌های دچار فرسایش و اجرای اقدامات حفاظت خاک هستیم. حوزه‌های آبخیز بالادست شهرک صنعتی دارویی برکت با مساحت حدود 325 هکتار در شمال استان البرز واقع و در این محدوده 8 حوضه و 11 زیرحوضه تعریف شده است و در منطقه هیچ نوع ایستگاه رسوب‌سنجی وجود ندارد. بررسی منطقه از نظر فعالیت انواع مختلف فرسایش با استفاده از تصاویر Google Earth و بازدید صحرایی مشخص نمود که در این حوضه فرسایش بادی به طور جدی فعال نیست ولی تیپ‌های مختلف فرسایش آبی (تخریب مکانیکی (واریزه)، فرسایش سطحی، شیاری و آبکندی و فرسایش کانالی در منطقه فعال هستد. بر اساس نتایج به دست آمده از بکارگیری مدل MPSIAC، میانگین رسوب‌دهی حوضه 96/1 تن در هکتار در سال (650 تن رسوب در سطح کل حوضه) بود که بیشترین و کمترین میزان رسوب‌دهی در این حوضه به ترتیب در واحدهای A6 و A8-4 با 36/2 و 25/1 تن در هکتار در سال برآورد شده است. منطقه از نظر کلاس شدت فرسایش عموماً در طبقه فرسایش متوسط 3 تا 7 تن در هکتار در سال) با 64 درصد و بقیه منطقه با 36 درصد سهم در طبقه فرسایش کم (5/1 تا 3 تن در هکتار در سال) قرار گرفته است که نشان می‌دهد بیش از نیمی از منطقه به بررسی و تمرکز روی اقدامات احیایی لازم برای کاهش فرسایش و حفظ منابع آب و خاک نیاز دارد. |
| کلیدواژه ها |
| هدررفت خاک، احیای اراضی، رسوب، برکت و MPSIAC |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |
