ارزیابی توانایی گیاهان درختچه ای دغدغک، بادام کوهی، گز و سماق در مهار فرسایش
کد مقاله : 1034-SCWMWR
نویسندگان
رضا طلائی *
استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران
چکیده مقاله
در این تحقیق روشی جهت ارزیابی توانایی چهار گونه گیاه درختچه‌ای دغدغک، بادام کوهی، گز و سماق در مهار کردن فرسایش شیاری و خندق معرفی شده است. پنج شاخص به نام‌های تراکم ساقه (SD)، توانایی ریشه گیاه در کاهش فرسایش خاک سطحی در مقابل جریان تمرکز یافته فرسایشی (RSD)، توانایی ایجاد مانع در مقابل رسوبات (SOP)، شاخص سفتی گیاه (MEI) و چسبندگی ریشه (Cr) برای این چهار گیاه گردید (0684/0–0023/0SD=، 064/0- 42- 10×6/3RSD=، 988/0- 052/0SOP=، 471/53- 69/14MEI=، 62/34 - 19/0Cr=). مقادیر شاخص تراکم ساقه‌ی (SD) در گونه‌های گیاهی بادام کوهی و سماق به ترتیب برابر 0684/0 و 0206/0 متربرمترمربع است. مقادیر توانایی ایجاد مانع در مقابل رسوبات (SOP) به ترتیب برای گونه‌های دغدغک و بادام کوهی بین 250/0 تا 988/0 متر بر متر است. نتایج محاسبات شاخص سفتی گیاه (MEI) نشان می‌دهد گونه‌های دغدغک، بادام کوهی، گز و سماق مقاومت خمشی زیادی در مقابل نیروی برشی دارند (19/5 – 626/34 نیوتن). براساس شاخص شاخص RSD هر چهار گیاه توانایی بالایی در کاهش فرسایش در مقابل جریان فرسایشی تمرکز یافته دارند. ترکیب گونه‌های گیاهی مختلف مورد مطالعه جهت مهار کردن فرسایش می‌تواند بسیار موثر باشد. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می‌دهد که این چهارگیاه توانایی لازم برای مهار فرسایش را در اراضی شیب دار دارند و می‌توانند نقش مؤثری در کاهش فرسایش و احیایی اراضی تخریب شده داشته باشند.
کلیدواژه ها
توانایی، درختچه ای، شاخص، فرسایش و گونه های گیاهی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر