بررسی عوامل فیزیکی مؤثر بر آبدهی قنات با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی
کد مقاله : 1039-SCWMWR (R1)
نویسندگان
علی دسترنج *1، حمزه نور1، ابراهیم کریمی سنگچینی2
1استادیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.
2استادیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران.
چکیده مقاله
قنات‌ها به‌عنوان سرمایه‌های ملی، نقش و اهمیت بسزایی در توسعه بخش کشاورزی کشور ازجمله استان خراسان رضوی دارند و با توجه به نقش قنات در تأمین آب مناطق خشک در شرایط کنونی کشور که مسئله کمبود آب و مدیریت منابع آب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، انجام مطالعات پژوهشی درباره‌ی شناخت بهتر قنات از اهمیت و ضرورت بالایی برخوردار است. ازاین‌رو هدف مطالعه حاضر بررسی و اولویت‌بندی مهم‌ترین پارامترهای فیزیکی بر آبدهی قنات با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) با توجه به نظر کارشناسان در قنات‌های دشت مشهد- چناران است. برای این منظور ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و تفصیلی و نظرات کارشناسان خبره درزمینه قنات، پارامترهای فیزیکی مؤثر بر آبدهی قنات شناسایی شد. در ادامه به‌منظور بررسی اهمیت و اولویت‌بندی پارامترهای مختلف بر آبدهی قنات بر اساس نظرات کارشناسان از روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) استفاده شد. برای این منظور با طراحی پرسشنامه نظرات کارشناسان درزمینه اهمیت پارامترهای مختلف بر آبدهی قنات جمع‌آوری شد سپس با استفاده روش تحلیل سلسله مراتبی در محیط نرم‌افزار Expert Choice، وزن و اهمیت هر یک از پارامترهای مختلف مشخص شد. بر اساس نتایج اولویت‌بندی پارامترهای فیزیکی مؤثر بر آبدهی قنات پارامترهای مربوط به خصوصیات آبخوان با وزن 497/0 دارای بیشترین اهمیت در آبدهی قنات می‌باشند.
کلیدواژه ها
آبخوان، آبدهی قنات، پارامترهای فیزیکی، AHP
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی