| ارزیابی روند تغییرات سطح ایستابی و آبدهی قناتهای آبخوان مشهد – چناران |
| کد مقاله : 1042-SCWMWR (R1) |
| نویسندگان |
|
حمزه نور *1، علی دسترنج2، محمد رستمی خلج3، ربابه شمشیری4 1بخش حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی 2عضو هیئت علمی 3استادیار بخش حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی 4مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی |
| چکیده مقاله |
| منابع آب زیرزمینی سهم بالایی در تامین نیاز آبی بخش‌های مختلف کشاورزی، شرب و صنعت در دشت مشهد-چناران را دارند. در این زمینه قنات‌ها به دلیل اینکه از نیروی ثقل برای تخلیه آب استفاده می‌کنند دارای تغییراتی همسو با نوسانات آب زیرزمینی می‌باشند. به عبارتی آبدهی هر قنات (درصورت عدم تغییر مشخصات و خرابی مسیر) وابسته به وضعیت سطح ایستابی آبخوان در محدوده تره کار می‌باشد. دراین راستا تحقیق حاضر با هدف ارزیابی روند تغییرات سطح ایستابی و هم‌چنین آبدهی قناتهای آبخوان مشهد-چناران طرح ریزی شده است. نتایج تحقیق نشان داد که قناتهای موجود در منطقه مسئول 13 درصد از تخلیه منابع آب زیرزمینی هستند. بررسی نتایج آزمون من-کندال بر داده‌های آبدهی قنات‌ها نشان دهنده آن است که آبدهی اغلب قناتهای منطقه دارای روند کاهشی هستند. در این بین در قناتهای سیدان آباد، نصوح آباد، موچنان، خرم آباد و حصار سرخ روندکاهشی معنی‌دار نمی‌باشد. با این حال در سایر قنات‌ها روند کاهشی معنی‌دار در سری زمانی آبدهی آنها مشاهده شد. هم‌چنین بیش‌ترین کاهش آبدهی در قناتهای ماریان، معین آیاد و انداد مشاهده شده است. در ادامه بررسی روند تغییرات سطح ایستابی در پیزومترهای منطقه مورد مطالعه نشان می‌دهد که با توجه به مقدار منفی Z آزمون من-کندال (به‌جز پیزومتر قوقان) تمام پیزومترها دارای روند کاهشی (بدون توجه به سطح معنی‌داری) هستند. در پیزومتر قاسم آباد روند منفی معنی‌دار نمی باشد. در پیزومترهای اباصلت، هاشم آباد و اخلمد در سطح 5 درصد روند کاهشی و معنی‌دار سطح ایستابی مشاهده شده است. در سایر پیزومترها روند کاهشی و معنی‌دار (در سطح 001/0) سطح ایستابی مشاهده شده است. |
| کلیدواژه ها |
| آزمون روند، آبدهی قنات، دشت مشهد - چناران |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |
