| بررسی معیارهای تعیین اولویت مکانی استحصال آب زیرقشری به روش سدزیرزمینی (مطالعه موردی: مناطق عشایری شهرستان بردسکن خراسان رضوی) |
| کد مقاله : 1043-SCWMWR (R1) |
| نویسندگان |
|
علیرضا اسلامی *1، علی باقریان کلات2، زهره شیبانی زاده3 1سازمان تات 2مرکزتحقیقات و اموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی-سازمان تات 3مرکز تحقیقات و آموزش |
| چکیده مقاله |
| این تحقیق با هدف بررسی معیارهای تعیین اولویت مکانی به منظور شناسایی مناطق مستعد استحصال آب زیرقشری از طریق احداث سد زیرزمینی برای شرب و بهداشت دام در زیست بوم های عشایری شهرستان بردسکن در خراسان رضوی انجام شد. برای تعیین مکان های دارای اولویت احداث سد زیرزمینی و استحصال جریان زیرقشری، اولویت‌بندی باتوجه به مهمترین معیارها در قالب عوامل محیطی-فنی شامل: شیب، زمین شناسی، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، خصوصیات مخزن سد، خصوصیات هیدرولوژیکی محدوده، کیفیت آب ذخیره شده و عوامل اقتصادی-اجتماعی نیز شامل: نیاز آبی منطقه، هزینه تامین آب در منطقه، هزینه تامین احداث سد، فاصله از روستا یا محله و فاصله از جاده از طریق وزن دهی عوامل به روش ANPfuzzy استفاده شد. در این پژوهش از میان عوامل تأثیرگذار در تعیین مکان‌های اولویت دار احداث سدزیرزمینی، عامل زمین‌شناسی به دلیل تأثیر زیادی که روی نوع آبرفت و کیفیت آب قابل استحصال دارد و عامل شیب مورد توجه قرار گرفتند. در این خصوص نتایج نشان داد که کلاس شیب‌های 3-0 درصد در بین سایر کلاس‌های شیب، بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داد. سپس کلاس شیب بین 3 تا 6 درصد، امتیاز بالاتر را نسبت به سایر کلاسها بدست آورد. در مورد زیرمعیارهای عامل زمین شناسی، واحدهای آبرفتی (Qt, Qal) بیشترین امتیاز در مقایسات زوجی به خود اختصاص دادند که این به دلیل درشت دانه بودن و قابلیت نگهداشت بالای آب می تواند تلقی گردد. همینطور واحدهای کربناته (Ktr, Jmz) در رتبه دوم از بین زیرمعیارهای زمین شناسی قرار گرفتند. از نظر شناسایی اولیه طبق بررسی‌هایی که صورت گرفت، در منطقه مورد پژوهش 8 نقطه برای احداث سدزیرزمینی جهت استحصال آب شرب دام عشایر شهرستان شناسایی شد. اما باتوجه به اعمال معیارهای ، یک نقطه به عنوان مکان مناسب برای کنترل و استحصال جریان زیرقشری به روش سد زیرزمینی انتخاب شد. |
| کلیدواژه ها |
| جریان زیرقشری، بردسکن، سدزیرزمینی، تامین آب، عشایر، ANPfuzzy |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |
