| ارزیابی و پهنه بندی کیفیت منابع آب زیرزمینی با تأکید بر مصارف شرب و کشاورزی در حوزه آبخیز رفسنجان |
| کد مقاله : 1060-SCWMWR (R1) |
| نویسندگان |
|
سید مسعود سلیمان پور *1، سکینه لطفی نسب2، امید رحمتی3، محبوبه معتمدنیا4، مریم نعیمی2، سمیرا زندی فر2 1بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران 2بخش تحقیقات بیابان، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران 3بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران 4اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بافق، استان یزد، ایران |
| چکیده مقاله |
| در این پژوهش با انتخاب 72 نمونه (منبع)، اقدام به انتخاب یک دوره مشترک آماری 10 ساله (از سال آبی 89-1388 تا سال آبی 98-1397) شد. به منظور مقایسه وضعیت کیفیت منابع آب زیرزمینی، دوره مشترک آماری فوق، به دو دوره‌ی 5 ساله (1392-1388 و 1397-1393) تقسیم شد و بررسیها در این دو دوره مطالعاتی انجام گرفت. سپس به منظور بررسی کیفیت آب از دیدگاه های شرب و کشاورزی، به ترتیب از نمودارهای شولر- برکالف و ویلکاکس بهره گرفته شد و به تفکیک، نقشه پهنه بندی آنها با استفاده از تکنیکهای زمین آمار در محیط Arc GIS، در دو دوره 5 ساله مذکور، ترسیم گردید. یافته های این پژوهش نشان داد در دوره‌ی آماری 1392-1388، 92/78 درصد از مساحت حوزه آبخیز رفسنجان دارای منابع آب زیرزمینی با کیفیت "خیلی شور- نامناسب" بوده است و در دوره 1397-1393، این مقدار به 93/45 درصد رسیده است. بنابراین منابع آب زیرزمینی واقع در حوزه آبخیز رفسنجان، دارای کیفیت "خیلی شور- نامناسب" (C4-S4)، برای کشاورزی طی دوره 10 ساله مورد مطالعه می‌باشند. در خصوص کیفیت آب زیرزمینی برای مصرف شرب نیز یافته های این پژوهش نشان داد در دوره آماری 1392-1388، 38/05 درصد از مساحت این آبخیز دارای منابع آبی با کیفیت "کاملاً نامطبوع" بوده است که این مقدار در دوره 1397-1393، به 38/75 درصد رسیده است. همچنین در دوره آماری 1392-1388، 59/37 درصد از مساحت این آبخیز دارای منابع آب زیرزمینی با کیفیت "نامناسب" بوده اند که این مقدار در دوره 1397-1393، به 37/95 درصد رسیده است. بنابراین منابع آب زیرزمینی واقع در این آبخیز دارای کیفیت "نامناسب" برای مصرف شرب می باشند و فقط 4/72 درصد از مساحت این آبخیز دارای منابع آب زیرزمینی با کیفیت "خوب" و "قابل قبول" به منظور شرب است. |
| کلیدواژه ها |
| آب، پهنه بندی، شرب، کشاورزی، کیفیت |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |
