پارک آموزشی- ترویجی آبخوان؛ ایده‏ای برای ترویج آبخوان‌داری و فرهنگ استفاده بهینه از منابع آب
کد مقاله : 1062-SCWMWR (R1)
نویسندگان
محمدعلی هادیان امری *1، بهنوش جعفری گرزین2، پارسا عرب خزائلی3
1بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران
2مربی پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران
3اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران- ساری
چکیده مقاله
پارک آبخوان نوعی پارک یا بوستان است که با استفاده از ظرفیت حوزه‏های آبخیز مستعد عملیات آبخوانداری مانند سامانه‏های پخش سیلاب و سطوح آبگیر باران با 5 هدف عمده 1- کنترل سیل و حفاظت خاک، 2- تغذیه سفره‌های زیرزمینی، 3- ایجاد و تقویت پوشش گیاهی، 4- آموزش و ترویج فرهنگ آبخوان‌داری به‌عنوان یکی از ارکان و رویکردهای مدیریت حوزه‌های آبخیز و 5- توسعه تفرجگاه طبیعی می‏تواند ایجاد شود. این مقاله با هدف پیشنهاد طرح پژوهشی ملی امکان‏سنجی احداث پارک آموزشی- ترویجی آبخوان در عرصه پایگاه‏های تحقیقات آبخوان‏ وابسته به پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری در استان‏های کشور به عنوان یک بستر مناسب برای این منظور و در ادامه ارزیابی آن درصورت عملیاتی شدن ارائه شد. در این بررسی عرصه پایگاه تحقیقات آبخوانداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران به نام پایگاه تحقیقات پخش سیلاب پشتکوه چهاردانگه کیاسر از توابع شهرستان ساری مورد بررسی و معرفی قرار گرفته است. بررسی‏های اولیه نشان می‏دهد که این محدوده با توجه به موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن در منطقه گردشگری می‏تواند از ظرفیت ایجاد تفرجگاه با هدف ترویج فرهنگ حفاظت خاک و آب و آبخوانداری برخوردار باشد؛ لذا پیشنهاد می‏شود امکان‏سنجی ایجاد پارک آبخوان در عرصه ایستگاه‏های تحقیقات آبخوانداری کشور در قالب طرح پژوهشی ملی در دستور کار قرار گیرد و پس از آن درصورت دستیابی به نتایج مثبت با همکاری دستگاه‏های اجرایی به طراحی و احداث این پارک‏ها و در نهایت ارزیابی اثرات و شرایط توسعه آن اقدام شود.
کلیدواژه ها
پارک آبخوان، ترویج فرهنگ، آبخوانداری و آبخیزداری، پخش سیلاب، پشتکوه چهاردانگه
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی