آیا حوضه دریاچه ارومیه پتانسیل آبخیزی و سیل‌خیزی خود را ازدست‌داده است ؟
کد مقاله : 1064-SCWMWR (R1)
نویسندگان
بهزاد حصاری *1، نهاله بهرامی2، شهربیان سوره3، هاله هاشمی3، وحید پور قاسم3
1عضو هیات علمی
2دانشگاه ارومیه
3ارومیه
چکیده مقاله
در این مقاله پتانسیل‌های حدی و دوره بازگشت ورودی‌های طبیعی آب دریاچه ارومیه در دوره قبل از بحرانی شدن و بعد تنزل آب دریاچه موردبررسی قرارگرفته است. همچنین اثر سدها بر ورودی کلی دریاچه بررسی‌شده است. درنهایت دوره برگشت آوردهای سالانه و سیلاب‌ها در این دو دوره موردبررسی قرارگرفته است. آبدهی آخرین ایستگاه‌های هیدرومتری منتهی به دریاچه ارومیه در 14 رودخانه بررسی گردید. نتایج حاکی است که پتانسیل آبخیزی سالانه کاهش‌یافته و ضریب تغییرات ایستگاه‌ها عمدتاً افزایشی است که نشانگر تغییرات نامنظم بارش و به‌تبع آن رواناب است. بر اساس نتایج تحلیل سیلاب ، سیلاب رودخانه‌هایی با توسعه کشاورزی زیاد و ساخت سدهای بزرگ مخزنی ، کاهشی است ولی در رودخانه‌های بدون سد، پتانسیل سیلابخیزی به‌طور چشمگیر و معنی‌داری کاهش نیافته است اگرچه با تبدیل مراتع به اراضی کشاورزی ، ضریب جریان کاهش‌یافته است. طبق پیشنهاد ستاد احیا ، برای احیای دریاچه ارومیه باید بیش از 3.1 میلیارد مترمکعب آب به آن وارد شود و نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که با روند کنونی برداشت‌های آب‌های سطحی و زیرزمینی و بر اساس بررسی تعداد سدهای ساخته‌شده بر روی رودخانه‌های حوضه ، این عدد نیز دارای یک بیش برآورد است و امکان تولید این دبی در حوضه در شرایط فعلی وجود ندارد.
کلیدواژه ها
آبدهی ورودی به دریاچه، سیل‌خیزی، توسعه اراضی، اثر سدها بر دریاچه ارومیه، دوره برگشت ، آبخیزی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی