| کاربست رویکرد DPSIR در مدیریت خطر سیلاب |
| کد مقاله : 1076-SCWMWR (R1) |
| نویسندگان |
|
اردشیر مصباح *1، امین صالح پور جم2، اسماعیل کرمی دهکردی3، شادعلی توحیدلو4، توفیق سعدی5 1دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران 2دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران 3گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس 4گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران 5دبیر کمیته تحقیقات شرکت آب منطقه‌ای استان البرز |
| چکیده مقاله |
| سیل یکی از پدیده‌های مخرب طبیعی است که در سال‌های اخیر بنا به دلایل انسانی و طبیعی تشدید شده و هرساله خسارت‌های بیشتری وارد می‌سازد. سیلاب‌ها و چالش‌های آن در ابعاد ملی، منطقه‌ای و محلی، لزوم پرداختن به تأثیرات، راهکارهای مقابله و برنامه‌ها و راهکارهای مناسب جهت مدیریت بحران رخداده، سازگاری و تاب‌آوری جوامع در معرض مخاطرات را آشکار می‌سازد. رویکرد نیرومحرکه، وضعیت، فشار، اثر و پاسخ معروف به مدل DPSIR، ابزار ارزشمندی است که قادر به شناسایی و اولویتبندی مسائل و مشکلات حوزه‌های آبخیز در ارتباط با مدیریت خطر سیل می‌باشد. از این رو، هدف از این پژوهش بررسی کاربست رویکرد DPSIR در مدیریت خطر سیلاب می‌باشد. برای نیل به این هدف، با بررسی منابع کتابخانه‌ای و پژوهش‌های صورت گرفته در این حیطه، پس از بررسی چارچوب و رویکرد DPSIR، تاریخچه، مراحل تکامل رویکرد و همچنین نحوه بکارگیری آن در پژوهش‌های مختلف توسط پژوهشگران، نتیجه بدست آمده حاکی از آن است که به طور کلی، رویکرد DPSIR با ایجاد کردن پاسخ‌های اصلاحی برای هر یک از مؤلفه‌های ساختاری نیروی محرک، فشار، وضعیت، اثر از یک‌سو فراهم آورنده‌ی زیر ساخت فکری مناسب برای مدیریت جامع آبخیز و از سوی دیگر کلید ورود به تدوین کارهای اجرایی آبخیز مبتنی بر سرفصلهای راهبردی به دست آمده از روی کرد پاسخ ساز خود است. بنابراین تدوین برنامه‌ی کاری آبخیز که با مشارکت و تأیید همه‌ی سودمندان به انجام برسد از گامهای اصولی در مدیریت جامع آبخیز است. |
| کلیدواژه ها |
| سیلاب، مخاطرات، مدیریت جامع، DPSIR، راهکار |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |
